چه زمانی برای فرزندم موبایل بخرم؟
از بی حوصلگی تا خریدن موبایل!
«منم موبایل میخوام!» این جمله برای شما هم آشناست؟ بچه ای که پاهایش را در یک کفش فرو کرده و دائم از پدر و مادرش درخواست موبایل میکند. حتماً درمیان دوستانش کسانی هستند که موبایل دارند یا شاید هم معلمِ مدرسه تکلیفِ شب را در فضای مجازی به اشتراک گذاشته و او احساس نیاز کرده که موبایل داشته باشد.
گاهی هم خودش به تنهاییها و بیحوصلگیهایش فکر کرده و به این نتیجه رسیده که الان زمان موبایل خریدن من است. چه کسی بهتر از موبایل میتواند همبازی لحظههای تنهایی من باشد؟ اصلا مگر بدون موبایل، چیزی برای سرگرم شدن پیدا می شود؟
این تصویری کوچکی از دنیایِ بزرگ بچههای امروز است. بسیاری از والدین این سؤال پرتکرار را میپرسند که: «چه زمانی میتوانم برای فرزندم موبایل بخرم؟» حتماً هم انتظار دارند مشاور یا روانشناسی پیدا شود که سنوسالی تعیین کند و بگوید: ۱۳سالگی موقعِ خریدن موبایل برای بچههاست! و خیال والدین را راحت کند تا اعصابشان از دستِ این غر زدنهای بچهها راحت شود.
این نوشته به شما آن عدد طلایی را نمی دهد اما حتما می تواند با پاسخ به چند سؤال ساده به شما در خرید موبایل برای فرزندتان کمک کند.
۱. قدم اول: کشف نیاز
فرزندِ دلبندِ شما چه نیازی به موبایل دارد؟ بخاطرِ اینکه دوستانش موبایل دارند او هم علاقهمند شده؟ یا برای درس خواندن نیاز به موبایل پیدا کرده است؟ شاید هم شما میخواهید گهگاهی جویایِ حالش شوید و بدانید فرزندتان کجاست؟ برای همین لازم میدانید موبایلی همراهش باشد تا گم نشود. هرچند بسیاری از بچهها برای سرگرمی نیاز به این جعبهٔ جادو پیدا میکنند تا اوقات بگذارنند و کمتر مزاحم اعصابِ والدین باشند.
اینکه بدانید برای پاسخ به چه نیازی میخواهید برایش موبایل بخرید بسیار مهم است؛ نیازِ واقعی دارد یا صرفاً یک درخواست است؟ والدین باید به نیازهای واقعی فرزندشان پاسخ بدهند اما لزوماً نباید به همهٔ درخواستها توجه کنند. اگر نیاز را درست تشخیص دهید میتوانید متناسب با نیاز ابزار را تهیه کنید. بعضی از نیازها با ابزارهای سادهٔ ارتباطی برطرف میشود و برای برخی دیگر از نیازها هم میتوان راهکارهای جایگزین بهتر و مناسبتتر پیدا کرد. مثلاً اگر میخواهید بدانید فرزندتان کجاست میتوانید از موبایلهای معمولی قدیمی استفاده کنید یا برای پاسخ به نیازِ بازی و سرگرمی از یک کنسول بازی معمولی استفاده کنید.
۲. قدم دوم: انتخاب ابزار: کامپیوتر، موبایل، تبلت یا کنسول بازی
به نظرِ میرسد بهترین وسیله برای بچهها کامپیوتر است؛ آن هم از نوعِ رومیزیاش. اولین ویژگی کامپیوتر این است که برای درسخواندن خیلی بهتر از موبایل است. بچهای که با موبایل درس میخواند علاوه بر اینکه چشم و ستون فقراتش آسیب میبیند دائماً سرگرم زرق و برقها و جذابیتهای این وسیله میشود و حواسش از هدفِ اصلی که دارد پرت خواهد شد.
البته کامپیوتر ویژگیهای دیگری هم دارد که چند نمونهاش لیست میشود:
تمام نرمافزارهای موبایل رویِ کامپیوتر نصب میشود اما برعکس ممکن نیست.
قابلیت نظارت و مدیریت بالاتری دارد. دیگر نمیتوان کامیپوتر را هر جایی همراهِ خود برد.
از لحاظ محتوایی نسبت به کنسولهای بازی بهتر است. بازیهای سالم برای کامپیوتر بیشتر است.
برخلاف موبایل، کامپیوتر قابلیت ارتقاء قطعهبهقطعه دارد و هر زمان که خواستید میتوانید ارتقاء میدهید.
اگر فردا فرزندتان شاغل شد کسی از او نمیپرسد: «کار با موبایل بلدی؟» اما میپرسند: «کار با کامپیوتر بلدی؟».
قابلیت یادگیری مهارتی در کامپیوتر بیشتر از موبایل است. تدوین فیلمها و برنامهنویسی نرمافزارها با کامپیوتر است.
برای آنکه تصمیم دقیق تری درباره این موضوع بگیرید
فیلم وبینار نکات فنی زندگی دیجیتال که قسمتی از دوره جامع تربیت رسانه ای است را به رایگان ببینید.
۳. قدم سوم: استفاده اشتراکی از ابزارها
سعی کنید تا جایی که امکان دارد مالکیت را به فرزندتان ندهید؛ بهعنوان مثال اگر پدری میخواهد برای فرزندش موبایل بخرد بگوید: «دخترم! این گوشیِ موبایل رو برای مادرت خریدم اما تو هم میتونی استفاده کنی! مشترک باهم استفاده کنید.» یا اگر کامپیوتر خریدید بگویید این کامپیوتر خانواده است. به دو دلیل:
قابلیت نظارت بالاتری دارید؛ وقتی میخواهید نظارت کنید متهم به فضولی و جاسوسی نمیشوید. میتوانید ببینید فرزندتان چه بازیهایی میکند؟ چه نرمافزارهایی را نصب کرده؟ و با چه کسانی ارتباط دارد؟
قابلیت مدیریت بیشتری دارید؛ وقتی مالک، والدین شدند آنها هستند که تعیین میکنند: چه زمانی استفاده شود؟ کجا استفاده شود؟ بهعنوان مثال وقتی مالکیت کامپیوتر به خانواده داده شد جایِ کامپیوتر را در خانه خانواده مشخص میکنند.
۴. قدم چهارم: قانون گذاری درست!
حتماً وضعکردن محدودیت و شرط گذاشتن در آینده به مدیریت بهترتان کمک میکند. در زمانی که میخواهید ابزار را تهیه کنید میتوانید محدودیتهای زمانی یا مکانی وضع کنید تا بعداً کمتر به مشکل بخورید. چند سرفصل برای ایجاد محدودیتها پیشنهاد میشود و برای هر کدام مثالی بیان میشود که میتوان متناسب با سن، جنسیت و شرایط محیطی بچهها در هنگام خرید موبایل وضع کرد:
محدودیتهای زمانی: در روز دو ساعت و باهدف استفاده شود. مثلاً: هدف بازی و زمان دو ساعت.
محدودیتهای مکانی: در محیطهای آموزشی، مراکز مذهبی و مهمانیها از موبایل استفاده نشود.
محدودیتهای نرمافزاری: از نرمافزارها و شبکههای اجتماعی داخلی استفاده شود. فیلترشکن ممنوع باشد.
محدودیتهای بازی و سرگرمی: جایگزین بازی فیزیکی نشود و فقط بازیهای سالم با تأیید والدین نصب شود.
محدودیتهای رشد و تحصیل: باعث افت تحصیلی نشود که در این صورت محدودیتها بیشتر میشود.
۵. قدم پنجم: چه کنم بچهام عقده ای نشود؟
یادتان باشد بچههایی عقدهای میشوند که به نیازهای واقعیشان پاسخ داده نشود. نیازهای واقعیِ بچهها بازی، سرگرمی، محبت، توجه، احترام، تعامل و… است. اگر درست زندگی کنیم سبکِ زندگی ما به این نیازها پاسخ میدهد؛ ولی اگر در زندگیِ واقعی به نیازهای اساسی فرزندانمان پاسخ صحیح ندهیم موبایل جایمان را میگیرد. اتفاقاً فرزندانی عقدهای میشوند که به نیازهای واقعیشان در زندگی پاسخ داده نشده و با ابزارهای مجازی بهصورت کاذب نیازهایشان را برطرف کردهاند. اگر خوب به دوروبرمان نگاه کنیم نمونههای زیادش را خواهیم دید.
بهترین سن برای خریدن موبایل
تعیینکردن سن و سال برای خریدن موبایل اشتباه است؛ چون جنسیت، سنوسال، شرایط محیطی و رشد فکری در بچهها متفاوت است و نمیتوان برای همه نسخهای واحد پیچید. بهترین پاسخی که می توانم به شما بگویم این است: وقتی میتوانید این ابزار را برای فرزندتان تهیه کنید که مطمئن باشید وابسته نمیشود و بهاندازه و دُرست استفاده میکند.
آیا راهنمای کاملی برای من هست؟
اگر شما هم به یک راهنمای کامل برای شیوه دادن موبایل به فرزندتان هستید که کمترین نگرانی را داشته باشید دوره جامع تربیت رسانه ای را ببینید. این دوره آموزشی خیال شما را کاملا راحت می کند.
دیدگاهتان را بنویسید